تاپیکی حفظ گروهی سوره مزمل تا 15/ 6 / 92

وضعیت
موضوع بسته شده است و نمی‌توان پاسخ جدیدی فرستاد.

economic

New member
﴿ سورة المزمل - سورة ٧٣ - تعداد آیات ٢٠ ﴾
HTML:
 شنبه ایات 1 تا 8

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ ﴿١﴾
(1) ای جامه به خویشتن فروپیچیده ،

قُمِ اللَّیْلَ إِلا قَلِیلا ﴿٢﴾
(2) به پا خیز شب را مگر اندکی ،

نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِیلا ﴿٣﴾
(3) نیمی از شب یا اندکی از آن را بکاه

أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلا ﴿٤﴾
(4) یا بر آن [ نصف ] بیفزای و قرآن را شمرده شمرده بخوان.

إِنَّا سَنُلْقِی عَلَیْکَ قَوْلا ثَقِیلا ﴿٥﴾
(5) در حقیقت ما به زودی بر تو گفتاری گرانبار القا می کنیم.

ان نَاشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِیلا ﴿٦﴾
(6) قطعاً برخاستن شب ، رنجش بیشتر و گفتار [ در آن هنگام ] راستین تر است.

إِنَّ لَکَ فِی اَلنَّهَارِ سَبْحًا طَوِیلا(٧﴾
(7) [ و ] تو را ، در روز ، آمد و شدی دراز است.

وَاذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ وَتَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلا ﴿٨﴾
(8) و نام پروردگار خود را یاد کن و تنها به او بپرداز.
 
آخرین ویرایش:

sara25

New member
سلام بچه ها:ad54ad:
وای من عاشق سوره مزملم معنی خیلی قشنگی هم داره البته همه قرآن همینه....
انشااله تا تاریخ مشخص شده تمومش کنیم:riz304::riz304:
 

sakar

New member
سلام
تا اخر هفته ایشالا این سوره رو تموم میکنیم

دوستان اگه میشه لطفا واسه گذاشتن تفسیر این سوره کوتاهی نکنید
هر مطلبی راجع به این سوره دیدن با ما هم به اشتراک بذارید
ممنون

...........................................
بسم الله الرحمن الرحیم

بنام خداوند بخشنده مهربان


يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ ﴿١﴾

اى جامه بر خود پيچيده !«1»

قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا ﴿٢﴾

شب را[كه براى استراحت است] فقط اندكى از آن را براى عبادت برخيز ؛«2»

نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَلِيلًا ﴿٣﴾

نصف [همه ساعات] شب [را به عبادت اختصاص ده] يا اندكى از نصف بكاه ،«3»

أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا ﴿٤﴾

يا [مقدارى] بر نصف بيفزا ، و قرآن را با ترتيبى منظم و خاص بخوان . «4»

إِنَّا سَنُلْقِي عَلَيْكَ قَوْلًا ثَقِيلًا ﴿٥﴾

به يقين ما به زودى گفتارى سنگين [چون آيات قرآن] به تو القا خواهيم كرد .«5»

إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا ﴿٦﴾

بى‏ترديد عبادتى[كه در دل] شب [انجام مى‏گيرد] پايدارتر و گفتار در آن استوارتر است . «6»

إِنَّ لَكَ فِي النَّهَارِ سَبْحًا طَوِيلًا ﴿٧﴾

تو را در روز [براى مشاغل فراوان معنوى و هدايت مردم و حل مشكلات نيازمندان ،] رفت و آمدى طولانى است [پس ساعات شب براى عبادت فرصتى بهتر است . ] «7»

وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ وَتَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتِيلًا ﴿٨﴾

نام پروردگارت را [به زبان حال و قال] ياد كن [و از غير او قطع اميد نما] و فقط دل بر او بند .«8»

رَبُّ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَكِيلًا ﴿٩﴾

[همان كه] پروردگار مشرق و مغرب [است] ، هيچ معبودى جز او نيست ، پس او را كارساز خود انتخاب كن ،«9»

وَاصْبِرْ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِيلًا ﴿١٠﴾

و بر گفتار [و آزار] مشركان شكيبا باش و از آنان به شيوه‏اى پسنديده دورى كن ،«10»

وَذَرْنِي وَالْمُكَذِّبِينَ أُولِي النَّعْمَةِ وَمَهِّلْهُمْ قَلِيلًا ﴿١١﴾

و مرا با تكذيب كنندگان توانگر و نازپرورده واگذار و آنان را اندكى مهلت ده ،«11»

إِنَّ لَدَيْنَا أَنْكَالًا وَجَحِيمًا ﴿١٢﴾

كه حتماً [براى آنان] نزد ما [به كيفر اعمالشان] زنجيرهايى گران و آتشى به شدت شعله‏ور است ،«12»

وَطَعَامًا ذَا غُصَّةٍ وَعَذَابًا أَلِيمًا ﴿١٣﴾

و غذايى گلوگير و عذابى دردناك است ،«13»

يَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ وَكَانَتِ الْجِبَالُ كَثِيبًا مَهِيلًا ﴿١٤﴾

در روزى كه زمين و كوه‏ها به لرزه درآيند ، و كوه‏ها به صورت توده‏اى شن روان گردند !«14»

إِنَّا أَرْسَلْنَا إِلَيْكُمْ رَسُولًا شَاهِدًا عَلَيْكُمْ كَمَا أَرْسَلْنَا إِلَىٰ فِرْعَوْنَ رَسُولًا ﴿١٥﴾

ما پيامبرى كه گواه بر [اعمال] شماست ، به سويتان فرستاديم ، همان‏گونه كه به سوى فرعون ، رسولى فرستاديم ؛«15»

فَعَصَىٰ فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ فَأَخَذْنَاهُ أَخْذًا وَبِيلًا ﴿١٦﴾

پس فرعون از آن رسول نافرمانى كرد ، در نتيجه او را به عذابى سخت گرفتيم .«16»

فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِنْ كَفَرْتُمْ يَوْمًا يَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِيبًا ﴿١٧﴾

اگر امروز كفر بورزيد ، پس چگونه خود را [از عذاب] روزى كه كودكان را پير مى‏كند ، حفظ مى‏نماييد ؟ !«17» 



برنامه سه شنبه 12 م




السَّمَاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ ۚ كَانَ وَعْدُهُ مَفْعُولًا ﴿١٨﴾

آسمان به سبب شدت و كوبندگى آن روز ، درهم شكافته مى‏شود و قطعاً وعده خدا شدنى است .«18

إِنَّ هَٰذِهِ تَذْكِرَةٌ ۖ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِ سَبِيلًا ﴿١٩﴾

بى‏ترديد اين [قرآن] مايه تذكر و پند است ، پس هر كس خواهان [سعادت دنيا و آخرت است]، راهى به سوى پروردگارش [باتكيه‏براين‏قرآن] برگزيند .«19»

إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَىٰ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ ۚ


پروردگارت آگاه است كه تو و گروهى از كسانى كه با تواند ، نزديك به دو سوم شب و گاهى نيمى از آن و زمانى يك سومش را [براى عبادت و خواندن قرآن] برمى‏خيزد


برنامه چهار شنبه 13 م



وَاللَّهُ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۚ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتَابَ عَلَيْكُمْ ۖ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ ۚ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضَىٰ ۙ وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ ۙ وَآخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ


و خدا شب و روز را [دقيق و منظم] اندازه‏گيرى مى‏كند ، و براى او مشخص است كه شما هرگز نمى‏توانيد [به علت كوتاهى و بلندى شب در طول سال ، دو سوم و نصف و يك سوم را دقيقاً] اندازه‏گيرى كنيد ، بنابر اين [اندازه‏گيرى دقيق را] بر شما بخشيد ؛ پس آنچه را از قرآن براى شما ميسر است بخوانيد . او مى‏داند كه به زودى برخى از شما بيمار مى‏شوند ، و گروهى براى به دست آوردن رزق خدا در زمين سفر مى‏كنند ، و بعضى در راه خدا مى‏جنگند ؛


برنامه پنج شنبه 14 م


فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ ۚ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا ۚ وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا ۚ وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿٢٠﴾


نهايتاً آنچه را از آن ميسر است بخوانيد و نماز را برپا داريد و زكات بپردازيد و براى جلب خشنودى خدا به نيازمندان وام نيكو بدهيد و آنچه را از عمل خير براى خود پيش مى‏فرستيد ، آن را نزد خدا به بهترين صورت و بزرگ‏ترين پاداش خواهيد يافت ؛ و از خدا آمرزش بخواهيد كه خدا بسيار آمرزنده و مهربان است .«20»
 
آخرین ویرایش:

AWWA

New member
فضیلت و خواص سوره مزمل :

حضرت نبی اكرم صلی الله علیه و آله وسلم در فضیلت این سوره فرموده اند: هر كس سوره مزمل را قرائت نماید سختی های دنیا و اخرت از او دفع می شود.1

در سخنی از امام صادق علیه السلام نیز نقل شده است: هر كس سوره مزمل را در نماز عشای خود در آخر شب بخواند شب و روز به عنوان دو شاهد به همراه این سوره به نفع قاری این سوره شهادت می دهند و خداوند به او زندگی پاك داده و با مرگ پاك از دنیا می رود.2

از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم روایت شده است: هر كس سوره مزمل را قرائت نماید اجری همانند كسی كه در راه خداوند بندگانی را به تعداد جنیان و شیاطین آزاد كند اعطا می شود. و سختی دنیا و آخرت از او برداشته می شود و هر کس بر قرائت این سوره مداومت ورزد رسول خدا را در خواب خواهد دید.و می تواند آنچه دلش می خواهد از ایشان درخواست نماید.3


از حضرت صادق علیه السلام روایت شده : ... هر کس این سوره را در شب جمعه صد بار بخواند خداوند صد گناه از او می آمرزد و هزار حسنه به وی عطا می کند. 4

در بیان فضیلت سوره ها باید این نکته را همیشه مد نظر داشته باشید که این اجر و ثواب برای تفکر و تدبر و به کار گیری قرآن و دستورات سوره خاص در زندگی است نه اینکه شما با خواندن یک سوره آن هم بدون هیچ تدبری همه پاداشی را که برای قرائت آن در نظر گرفته شده دریافت کنید .


پی نوشت:


(1) مجمع البیان، ج10، ص157

(2) ثواب الاعمال، ص120

(3)تفسیرالبرهان، ج5، ص515

(4) همان
 

AWWA

New member
آثار و بركات سوره

1) آشتی میان زن و شوهر
اگر این سوره را در میان زن و شوهر ناسازگاری سه بار به شربت بخواند و به آن دو بیاشامند دوستدار یكدیگر و مهربان شوند. 5

2) پیدا شدن گمشده
...هر كس چیزی را گم كرده باشد 10 روز هر روز 1 بار سوره مزمل را بخواند به یاری خداوند پیدا شود..6


3) برای فرزند دار شدن
...اگر كسی را فرزندی نباشد زن و شوهر هر دو روزه بگیرند و وقت افطار غسل كنند و 1 بار سوره مباركه مزمل را برآب بخوانند و از آن آب بخورند، فرزند حاصل می شود... 7


4) ادای قرض
...هر كس قرض دار باشد بعد از نماز در خواندن این سوره مداومت نماید قرض او ادا می شود... 8


5) وسعت رزق و روزی
...اگر كسی تنگ روزی باشد سوره مزمل را هر روز تا 40 روز، روزی 1 بار بخواند روزیش زیاد شود... 9

6) باطل كردن سحر
...اگر كسی را سحر كرده باشند روز یكشنبه این سوره را بنویسد و بشویند و كسی كه سحر شده از آن آب بیاشامد سحر او باطل می شود... 10


7) درمان درد
...سوره مزمل را بر بادام تلخ بخوانند و بر كسی كه درد اندام دارد بمالند بیمار صحت می یابد... 11


ختم مجرب
جهت رفع كلیه حاجات ختم زیر را بجا آورید:

11 روز هر روز 11 بار بعد از نماز صبح این سوره را بخواند و بعد از 11 بار، 11 بار این دعا را بخواند:

«یا مُسَبّبْ سَبّب یا مُفَتّح فَتّح یا مُفَرّجْ فَرِّجْ یا مدبر دبر، یا مسهل سهل، یا میسر یسر، یا متمم تمم، برحمتك یا ارحم الراحمین.» 12


(5) درمان با قرآن، ص130

(6) همان

(7) همان

(8) همان

(9) همان

(10) همان،ص131

(11) همان

(12) همان
 
آخرین ویرایش:

sakar

New member
بسم الله الرحمن الرحيم به نام خداوند بخشنده بخشايشگر
(آيه 1)- اى جامه به خود پيچيده به پاخيز! همان گونه كه از لحن آغاز اين سوره بر مى‏آيد دعوتى است آسمانى از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله براى استقامت، و آمادگى جهت پذيرش يك وظيفه بزرگ و سنگين، كه بدون خود سازى قبلى انجام. آن ممكن نيست.
مى‏فرمايد: «اى جامه به خود پيچيده»! (يا ايها المزمل).
(آيه 2)- «شب را جز كمى به پا خيز»! (قم الليل الا قليلا).
(آيه 3)- «نيمى از شب را، يا كمى از آن كم كن» (نصفه او انقص منه قليلا).
(آيه 4)- «يا بر نصف آن بيفزا» (او زد عليه).
«و قرآن را با دقت و تأمل بخوان» (و رتل القرآن ترتيلا).
به پا خيز كه دوران «جامه به خود پيچيدن» و در گوشه انزوا نشستن نيست.
تعبير به «ترتيل» كه در اصل به معنى «تنظيم» و «ترتيب موزون» است، در اينجا به معنى خواندن آيات قرآن با تأنى و نظم لازم، و اداء صحيح حروف، و تبيين كلمات، و دقت و تأمل در مفاهيم آيات، و انديشه در نتايج آن است.
همچنين رواياتى كه در تفسير «ترتيل» وارد شده همگى گواه بر اين حقيقت است كه نبايد آيات قرآن را به عنوان الفاظى خالى از محتوا و پيام، تلاوت كرد، بلكه بايد به تمام امورى كه تأثير آن را در خواننده و شنونده عميق مى‏سازد توجه داشت، و فراموش نكرد كه اين پيام الهى است، و هدف تحقق بخشيدن به محتواى آن است. برگزيده تفسير نمونه، ج‏5، ص: 313
ولى متأسفانه امروز بسيارى از مسلمانان از اين واقعيت فاصله گرفته، و از قرآن تنها به الفاظى اكتفا نموده‏اند، بى‏آنكه بدانند اين آيات براى چه نازل شده؟
درست است كه الفاظ قرآن نيز محترم، است ولى نبايد فراموش كرد كه اين الفاظ و تلاوت مقدمه بيان محتواست.
در حديثى از امام صادق عليه السّلام در تفسير «ترتيل» مى‏خوانيم: «وقتى از كنار آيه‏اى مى‏گذرى كه در آن نامى از بهشت است توقف كن و از خدا بهشت را بطلب (و خود را براى آن بساز) و هنگامى كه از آيه‏اى مى‏گذرى كه در آن نام دوزخ است از آن به خدا پناه بر». و خويشتن را از آن دور دار.
(آيه 5)- سپس هدف نهايى اين دستور سخت و مهم را چنين بيان مى‏كند:
«ما به زودى سخنى سنگين را به تو القا خواهيم كرد» (انا سنلقى عليك قولا ثقيلا).
سنگين از نظر محتوا، و مفهوم آيات! و بيان مسؤوليتها.
سنگين از نظر تحمل آن بر قلوب و دلها، تا آنجا كه قرآن در آيه 21 سوره حشر مى‏گويد: «اگر اين قرآن را بر كوهها نازل مى‏كرديم آن را خاشع و از هم شكافته مى‏ديدى»! سنگين از نظر تبليغ، و مشكلات راه دعوت! و برنامه‏ريزى و اجراى كامل آن! سنگين در ترازوى عمل و در عرصه قيامت.
ولى پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و ياران اندكش با استمداد از تربيت قرآن مجيد، و استعانت به نماز شب و استفاده از تقرب به ذات پاك پروردگار، توانستند بر تمام اين مشكلات فائق آيند، و بار اين «قول ثقيل» را بر دوش كشند و به منزل مقصود برسانند!
فضيلت نماز شب:
اين آيات بار ديگر اهميت شب زنده‏دارى، و نماز شب، و تلاوت قرآن را در آن هنگام كه غافلان در خوابند گوشزد مى‏كند، عبادت در شب، مخصوصا در سحرگاهان و نزديك طلوع فجر، اثر فوق العاده‏اى در صفاى روح، و تهذيب نفوس، و تربيت معنوى انسان، و پاكى قلب و بيدارى دل و تقويت ايمان و اراده، و تحكيم پايه‏هاى تقوا در دل و جان انسان دارد. برگزيده تفسير نمونه، ج‏5، ص: 314
به همين دليل علاوه بر آيات قرآن در روايات اسلامى نيز تأكيد فراوان روى آن شده است.
از جمله در حديثى از امام صادق عليه السّلام مى‏خوانيم: «سه چيز از عنايات مخصوص الهى است: عبادت شبانه (نماز شب) و افطار دادن به روزه داران، و ملاقات برادران مسلمان».
(آيه 6)- تأثير نيايش در دل شب: اين آيه ادامه بحث پيرامون عبادت شبانه، و آموزشهاى معنوى در پرتو تلاوت قرآن در دل شب است و در حقيقت به منزله بيان دليلى است براى آنچه در آيات قبل آمده است، مى‏فرمايد: «مسلما نماز و عبادت شبانه پابرجاتر و با استقامت‏تر است» (ان ناشئة الليل هى اشد وطئا و اقوم قيلا).
آيه فوق از آياتى است كه با تعبيرات پرمحتوايش رساترين سخن را در باره «عبادت شبانه» و نيايش سحرگاهان، و راز و نياز با محبوب، در ساعاتى كه اسباب فراغت خاطر از هر زمان فراهمتر است، و همچنين تأثير آن در تهذيب نفس، و پرورش روح و جان انسانى، بيان كرده است، و نشان مى‏دهد كه روح آدمى در آن ساعات آمادگى خاصى براى نيايش و مناجات و ذكر و فكر دارد.
(آيه 7)- در اين آيه مى‏افزايد: اين به خاطر آن است كه «در روز تلاش و كوشش مستمر و طولانى خواهى داشت» (ان لك فى النهار سبحا طويلا).
دائما مشغول هدايت خلق و ابلاغ رسالت پروردگار، و حل مشكلات زندگى جمعى و فردى هستى، و مجال كافى براى عبادت و نيايش حاصل نمى‏شود، بنابراين عبادت شبانه را جانشين آن كن و آمادگى لازم براى اين فعاليتهاى بزرگ و گسترده را از آن قيام شب به دست آور.
(آيه 8)- بعد از دستور قيام عبادت شبانه و اشاره اجمالى به آثار عميق آن به ذكر پنج دستور كه مكمّل آن است پرداخته، مى‏فرمايد: «و نام پروردگارت را ياد كن» (و اذكر اسم ربك).
مسلم است منظور تنها ذكر نام نيست، بلكه توجه به معنى است چرا كه ياد برگزيده تفسير نمونه، ج‏5، ص: 315
لفظى مقدمه ياد قلبى است، و ذكر قلبى روح و جان را صفا مى‏بخشد، و نهال معرفت و تقوا را در دل آبيارى مى‏كند.
در دستور دوم مى‏فرمايد: «تنها به او دل ببند» و از غير او قطع اميد كن و خالصانه به عبادتش برخيز (و تبتل اليه تبتيلا).
«تبتل» آن است كه انسان با تمام قلبش متوجه خدا گردد، و از ما سوى اللّه منقطع شود، و اعمالش را فقط به خاطر او به جا آورد و غرق در اخلاص گردد.


(آيه 9)- سپس به سومين دستور پرداخته مى‏افزايد: «همان پروردگار شرق و غرب كه معبودى جز او نيست، او را نگاهبان و و كيل خود انتخاب كن» (رب المشرق و المغرب لا اله الا هو فاتخذه وكيلا).
در اينجا بعد از مرحله «ذكر اللّه» و «اخلاص» مرحله توكل و واگذارى همه كارها به خدا فرا مى‏رسد، خداوندى كه مشرق و مغرب عالم، يعنى، مجموعه جهان هستى در زير سيطره حكومت و ربوبيت او قرار دارد، و تنها معبود شايسته پرستش، اوست.
اين تعبير در حقيقت به منزله دليلى است براى موضوع توكل بر خدا، چگونه انسان بر او توكل نكند، و كار خويش را به او نسپارد، در حالى كه در پهنه جهان هستى غير از او حاكم و فرمانروا و منعم و مربّى و معبود نيست.
(آيه 10)- و بالاخره در چهارمين و پنجمين دستور مى‏فرمايد: «و در برابر آنچه (دشمنان) مى‏گويند صابر و شكيبا باش، و بطرزى شايسته از آنان دورى گزين»! (و اصبر على ما يقولون و اهجرهم هجرا جميلا).
و به اين ترتيب در اينجا مقام «صبر» و «هجران» فرا مى‏رسد، چرا كه در مسير دعوت به سوى حق، بدگوئى دشمنان، و ايذاء و آزار آنان، فراوان است، و اگر باغبان بخواهد گلى را بچيند بايد در برابر زبان خار صبر و تحمل داشته باشد.
به علاوه گاهى در اينجا بى‏اعتنائى و دورى لازم است، تا هم از شرشان در امان بماند و هم درسى از اين طريق به آنان بدهد، ولى اين هجران و دورى نبايد به معنى قطع برنامه‏هاى تربيتى، و تبليغ و دعوت به سوى خدا باشد. برگزيده تفسير نمونه، ج‏5، ص: 316
مرحوم «طبرسى» در «مجمع البيان» در ذيل آيه مى‏گويد: «اين آيه دلالت مى‏كند كه مبلغين اسلام، و دعوت كنندگان به سوى قرآن، بايد در مقابل ناملائمات شكيبائى پيشه كنند، و با حسن خلق، و مدارا، با مردم معاشرت نمايند، تا سخنان آنها زودتر پذيرفته شود».
(آيه 11)- در آيه قبل اشاره‏اى به كار شكنيها و سخنان ناروا و اذيت و آزار دشمنان اسلام بود در اينجا آنها را زير رگبارى از تهديدات شديد، دائر به عذابهاى دنيا و آخرت از سوى خداوند، قرار داده، و آنها را دعوت به تجديد نظر در برنامه‏هاى شوم خود مى‏كند، و هم به مسلمانان صدر اول در برابر هجوم سخت اين دشمنان دلدارى مى‏دهد، و پايمردى مى‏بخشد.
نخست مى‏فرمايد: «مرا با تكذيب كنندگان صاحب نعمت واگذار، و آنها را كمى مهلت ده»! (و ذرنى و المكذبين اولى النعمة و مهلهم قليلا).
يعنى، طرف آنها تو نيستى، مجازات و كيفر آنها را به خود من واگذار، و كمى به آنها مهلت ده، تا هم اتمام حجت گردد، و هم ماهيت خود را آشكار سازند، و مى‏دانيم مدت كمى گذشت كه مسلمانان نيرومند شدند، و ضربات سنگين و شكننده خود را در جنگهاى «بدر» و «حنين» و «احزاب» و مانند آن بر پيكر دشمن وارد آوردند و نيز مدت كمى بيشتر نگذشت كه اين گردنكشان از دنيا رفتند، و گرفتار عذاب الهى در برزخ شدند و عذاب قيامت نيز از آنها چندان دور نيست.
(آيه 12)- سپس در ادامه همين تهديد به صورت صريحتر مى‏گويد: «نزد ما غل و زنجيرها و (آتش) دوزخ است»! (ان لدينا انكالا و جحيما).
آرى! در برابر آزادى بى‏قيد و شرط و تنعمى كه در اين دنيا داشتند بهره آنها در آنجا اسارت است و آتش!
(آيه 13)- و باز مى‏افزايد: «و غذائى گلوگير و عذابى دردناك» (و طعاما ذا غصة و عذابا اليما).
غذائى بر عكس غذاهاى چرب و شيرين دنياى آنها كه به راحتى از گلو فرو مى‏رفت و گوارا بود، و زندگى دردناك در برابر آسايش بى‏حساب اين مغروران برگزيده تفسير نمونه، ج‏5، ص: 317
خودخواه و مستكبر در اين جهان.
با اين كه غذاى خشن و گلوگير خود عذابى است اليم، بعد از آن عذاب اليم را جداگانه ذكر مى‏كند، و اين نشان مى‏دهد ابعاد عذاب اليم آخرت از نظر شدت و عظمت بر هيچ كس جز خدا معلوم نيست، و لذا در حديثى مى‏خوانيم كه: روزى يكى از مسلمانان اين آيه را تلاوت مى‏كرد، و پيامبر صلّى اللّه عليه و آله استماع مى‏فرمود: ناگهان شخص مزبور صيحه‏اى زد و مدهوش شد.
 
آخرین ویرایش:

sakar

New member
(آيه 14)- در اين آيه به شرح روزى مى‏پردازد كه اين عذابها در آن ظاهر مى‏شوند، مى‏فرمايد: «در آن روز كه زمين و كوهها سخت به لرزه در مى‏آيد و كوهها (چنان در هم كوبيده مى‏شود كه) به شكل توده‏هائى از شن نرم در مى‏آيد» (يوم ترجف الارض و الجبال و كانت الجبال كثيبا مهيلا).
(آيه 15)- سپس به مقايسه‏اى در ميان بعثت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و مخالفت زورمندان عرب، و قيام موسى بن عمران در مقابل فرعونيان پرداخته، مى‏فرمايد: «ما پيامبرى به سوى شما فرستاديم كه گواه بر شماست، همان گونه كه به سوى فرعون رسولى فرستاديم» (انا ارسلنا اليكم رسولا شاهدا عليكم كما ارسلنا الى فرعون رسولا).
هدف او، هدايت شما و نظارت بر اعمال شماست، همان گونه كه هدف موسى بن عمران، هدايت فرعون و فرعونيان و نظارت بر اعمال آنها بود.
(آيه 16)- ولى «فرعون به مخالفت و نافرمانى آن رسول، برخاست و ما او را سخت مجازات كرديم»! (فعصى فرعون الرسول فاخذناه اخذا وبيلا).
نه لشكر عظيم او مانع از عذاب الهى شد، و نه وسعت مملكت و قدرت حكومت و اموال و ثروتشان جلو اين كار را گرفت و سر انجام همگى در امواج خروشان نيل كه به آن مباهات مى‏كردند غرق شدند، شما كه در سطحى بسيار پائينتر از آنها قرار داريد در باره خود چه مى‏انديشيد؟
(آيه 17)- سپس روى سخن را به كفار زمان پيامبر اسلام كرده، به آنها چنين هشدار مى‏دهد: «شما (نيز) اگر كافر شويد چگونه خود را (از عذاب الهى) بر كنار برگزيده تفسير نمونه، ج‏5، ص: 318
مى‏داريد در آن روز كه كودكان را پير مى‏كند»! (فكيف تتقون ان كفرتم يوما يجعل الولدان شيبا).



(آيه 18)- در اين آيه توصيف بيشترى در باره آن روز وحشتناك بيان كرده، مى‏افزايد: در آن روز «آسمان از هم شكافته مى‏شود، و وعده او شدنى و حتمى است» (السماء منفطر به كان وعده مفعولا).
وقتى آسمان و كرات آسمانى با آن همه عظمت نتوانند در برابر حوادث عظيم آن روز مقاومت كنند از اين انسان ضعيف و ناتوان و آسيب پذير چه كارى ساخته است؟
(آيه 19)- در پايان اين بحث اشاره‏اى به تمام هشدارها و انذارهاى گذشته كرده، مى‏فرمايد: «اين هشدار و تذكرى است» (ان هذه تذكرة).
شما در انتخاب راه آزاد هستيد، «پس هر كس بخواهد (هدايت شود و طالب سعادت ابدى باشد) راهى به سوى پروردگارش برمى‏گزيند» (فمن شاء اتخذ الى ربه سبيلا).
اگر پيمودن اين راه از طريق اجبار و اكراه صورت گيرد، نه افتخارى است، نه فضيلتى، فضيلت آن است كه انسان با اراده و اختيار خود اين راه را انتخاب كرده، و بپويد.
(آيه 20)- هر چه براى شما امكان دارد قرآن بخوانيد! اين آيه كه طولانى‏ترين آيه اين سوره است مشتمل بر مسائل بسيارى است كه محتواى آيات گذشته را تكميل مى‏كند.
نخست مى‏فرمايد: «پروردگارت مى‏داند كه تو و گروهى از آنها كه با تو هستند نزديك دو سوم از شب يا نصف يا ثلث آن را به پا مى‏خيزيد خداوند شب و روز را اندازه گيرى مى‏كند» (ان ربك يعلم انك تقوم ادنى من ثلثى الليل و نصفه و ثلثه و طائفة من الذين معك و الله يقدر الليل و النهار).
اشاره به همان دستورى است كه در آغاز سوره به پيامبر داده شده، تنها چيزى كه در اينجا اضافه دارد اين است كه گروهى از مؤمنان نيز در اين عبادت برگزيده تفسير نمونه، ج‏5، ص: 319
شبانه، پيامبر صلّى اللّه عليه و آله را همراهى مى‏كردند- به عنوان يك حكم استحبابى و يا احتمالا يك حكم وجوبى زيرا شرائط آغاز اسلام ايجاب مى‏كرد كه آنها با تلاوت قرآن كه مشتمل بر انواع درسهاى عقيدتى و عملى و اخلاقى است و همچنين عبادات شبانه خود را بسازند و آماده تبليغ اسلام و دفاع از آن گردند.
ولى از بعضى روايات استفاده مى‏شود جمعى از مسلمانان در نگهداشتن حساب «ثلث» و «نصف» و «دو ثلث» گرفتار اشكال و دردسر مى‏شدند و اين امر سبب مى‏شد كه گاه تمام شب را بيدار بمانند، و مشغول عبادت باشند، تا آنجا كه پاهاى آنها به خاطر قيام شبانه ورم كرد! لذا خداوند اين حكم را بر آنها تخفيف داد و فرمود: «او مى‏داند كه شما نمى‏توانيد مقدار آن را (به دقت) اندازه گيرى كنيد (براى عبادت كردن) پس شما را بخشيد، اكنون آنچه براى شما ميسر است قرآن بخوانيد» (علم ان لن تحصوه فتاب عليكم فاقرؤا ما تيسر من القرآن).
سپس به بيان دليل ديگرى براى اين تخفيف پرداخته، مى‏افزايد: خداوند «مى‏داند به زودى گروهى از شما بيمار مى‏شوند، و گروهى ديگر براى به دست آوردن فضل الهى (و كسب روزى) به سفر مى‏روند، و گروهى ديگر در راه خدا جهاد مى‏كنند» و از تلاوت قرآن باز مى‏مانند (علم ان سيكون منكم مرضى و آخرون يضربون فى الارض يبتغون من فضل الله و آخرون يقاتلون فى سبيل الله).
«پس به اندازه‏اى كه براى شما ممكن است از آن تلاوت كنيد» (فاقرؤا ما تيسر منه).
روشن است كه ذكر بيمارى، و مسافرتهاى ضرورى، و جهاد فى سبيل اللّه، به عنوان سه مثال براى عذرهاى موجه است، ولى منحصر به اينها نيست، منظور اين است چون خداوند مى‏داند شما گرفتار مشكلات مختلف زندگى در روز خواهيد شد، و اين مانع تداوم آن برنامه سنگين است، به شما تخفيف داده است.
در حقيقت در آغاز اسلام به خاطر وجود شرائطى اين تلاوت و عبادت شبانه واجب بوده، و بعد هم از نظر مقدار و هم از نظر حكم تخفيف داده شده، و به برگزيده تفسير نمونه، ج‏5، ص: 320
صورت يك حكم استحبابى آن هم به مقدار ميسور در آمده است.
البته مهم خوب خواندن و تدبّر و انديشه در آن است. لذا امام علىّ بن موسى الرضا عليه السّلام مى‏فرمايد: «آن مقدار بخوانيد كه در آن خشوع قلب و صفاى باطن و نشاط روحانى و معنوى باشد».
سپس به چهار دستور ديگر در پايان آيه اشاره كرده، و برنامه خودسازى ارائه شده را به اين وسيله تكميل مى‏كند، مى‏فرمايد: «و نماز را بر پا داريد، و زكات را بپردازيد و به خدا قرض الحسنه دهيد [- در راه او انفاق نماييد] و (بدانيد) آنچه را از كارهاى نيك براى خود از پيش مى‏فرستيد نزد خداوند به بهترين وجه و بزرگترين پاداش خواهيد يافت» (و اقيموا الصلاة و آتوا الزكاة و اقرضوا الله قرضا حسنا و ما تقدموا لانفسكم من خير تجدوه عند الله هو خيرا و اعظم اجرا).
«و از خداوند آمرزش بطلبيد كه خداوند آمرزنده و مهربان است» (و استغفروا الله ان الله غفور رحيم).
منظور از «نماز» در اينجا نمازهاى واجب پنجگانه و منظور از «زكات» زكات واجب است، منظور از دادن «قرض الحسنه» به خداوند همان انفاقهاى مستحبى است، و اين بزرگوارانه‏ترين تعبيرى است كه در اين زمينه تصور مى‏شود، چرا كه مالك تمام ملكها، از كسى كه مطلقا چيزى از خود ندارد قرض مى‏طلبد، تا از اين طريق او را تشويق به انفاق و ايثار و كسب فضيلت اين عمل خير كند، و از اين طريق تربيت شود و تكامل يابد.
ذكر «استغفار» در پايان اين دستورات ممكن است اشاره به اين باشد كه مبادا با انجام اين طاعات خود را انسان كاملى بدانيد و به اصطلاح طلبكار تصور كنيد، بلكه همواره بايد خود را مقصر بشمريد، و عذر به درگاه خدا آوريد، «ورنه سزاوار خداونديش كس نتواند كه به جا آورد».
 
آخرین ویرایش:

sakar

New member
سلام دوستان عزیزم
دیروز که سایت بسته بود نتونستم برنامه رو بزارم
برنامه دیروز از ایات 9-13
و برنامه امروذمون از ایات 14-17
برای هممون ارزوی دلی شاد رو دارم
 
وضعیت
موضوع بسته شده است و نمی‌توان پاسخ جدیدی فرستاد.
بالا