آشنایی با مشاهیر بیوشیمی
- نویسنده موضوع BBT
- تاریخ شروع
BBT
New member
آشنایی با پدر علم بیوشیمی ایران
من پژوهش می‌کنم، پس هستم.
پروفسور ناصر ملک نیا (۱۳۸۶-۱۳۱۰)، استاد سرشناس بیوشیمی و از بنیان‌گذران دوره‌ی دکترای بیوشیمی در ایران بود. او پس از پایان دوره‌ی مهندسی شیمی در ایالات متحده‌ی آمریکا، به فرانسه رفت و دوره‌ی پزشکی و بیوشیمی را در آن جا ادامه داد. بیشتر پژوهش‌های او درباره‌ی ساختمان هموگلوبین و عوامل درگیر در فرآیند پروتئین‌سازی بود. کتاب بیوشمی عمومی که با همکاری پروفسور شهبازی نوشت، یکی از پرخواننده‌ترین کتاب‌های علمی در ایران است و تا کنون ۲۶ بار چاپ شده است.
- - - Updated - - -
او نزدیک ۳۶ سال در دانشگاه تهران، تربیت مدرس، دانشگاه آزاد و بسیاری از دانشگاه های سراسر کشور، به تدریس شیوای درس بیوشیمی پرداخت.
ناصر ملک نیا در ۲۷ مرداد ۱۳۱۰ خورشیدی در تهران چشم به جهان گشود و سال‌های نخست زندگی را در خیابان شاپور (وحدت اسلامی) گذراند. پدرش کارمند بانک بود و برای دو سال به مشهد فرستاده شد. از این رو، ناصر سال نخست آموزش ابتدایی را در آن شهر به پایان رساند و پس از بازگشت به تهران، مراحل دیگر آموزش مقدماتی را در دبستان خاقانی و دبیرستان ۱۵ بهمن (دبیرستان رهنما) گذراند. او هندسه، جبر و مثلثات را دوست داشت و به کارهای فنی بسیار علاقه مند بود. اما پدر و به ویژه مادر می‌خواستند پسرشان پزشک شود. از این رو، پسر را برای فراگیری پزشکی به آمریکا فرستادند.
من پژوهش می‌کنم، پس هستم.
پروفسور ناصر ملک نیا (۱۳۸۶-۱۳۱۰)، استاد سرشناس بیوشیمی و از بنیان‌گذران دوره‌ی دکترای بیوشیمی در ایران بود. او پس از پایان دوره‌ی مهندسی شیمی در ایالات متحده‌ی آمریکا، به فرانسه رفت و دوره‌ی پزشکی و بیوشیمی را در آن جا ادامه داد. بیشتر پژوهش‌های او درباره‌ی ساختمان هموگلوبین و عوامل درگیر در فرآیند پروتئین‌سازی بود. کتاب بیوشمی عمومی که با همکاری پروفسور شهبازی نوشت، یکی از پرخواننده‌ترین کتاب‌های علمی در ایران است و تا کنون ۲۶ بار چاپ شده است.
- - - Updated - - -
او نزدیک ۳۶ سال در دانشگاه تهران، تربیت مدرس، دانشگاه آزاد و بسیاری از دانشگاه های سراسر کشور، به تدریس شیوای درس بیوشیمی پرداخت.
ناصر ملک نیا در ۲۷ مرداد ۱۳۱۰ خورشیدی در تهران چشم به جهان گشود و سال‌های نخست زندگی را در خیابان شاپور (وحدت اسلامی) گذراند. پدرش کارمند بانک بود و برای دو سال به مشهد فرستاده شد. از این رو، ناصر سال نخست آموزش ابتدایی را در آن شهر به پایان رساند و پس از بازگشت به تهران، مراحل دیگر آموزش مقدماتی را در دبستان خاقانی و دبیرستان ۱۵ بهمن (دبیرستان رهنما) گذراند. او هندسه، جبر و مثلثات را دوست داشت و به کارهای فنی بسیار علاقه مند بود. اما پدر و به ویژه مادر می‌خواستند پسرشان پزشک شود. از این رو، پسر را برای فراگیری پزشکی به آمریکا فرستادند.
BBT
New member
ملک نیا در سال ۱۹۵۴ به پاریس وارد شد و از آن جا که دوره‌ی پیش پزشکی را در آمریکا گذرانده بود، بی‌درنگ در سال نخست پزشکی پذیرفته شد. در همین سال بود که با پروفسور شاپیرا، استاد بخش بیوشیمی آشنا شد و همین استاد بود که ویرایش نخست کتاب “بیوشیمی لنینجر” را در اختیار ملک نیا گذاشت. با مطالعه‌ی آن کتاب، گرایش ملک نیا به علوم پایه، به ویژه بیوشیمی بیش از پیش افزایش یافت. او بارها طرح‌های پژوهشی خود را به پروفسور شاپیرا پیشنهاد کرد، اما چنین پاسخ شنید که سال‌ها پیش طرحی مانند آن انجام شده است و بهتر است به موضوع دیگری بیندیشد. اما ملک نیا دست بردار نبود و هر روز پرسشی و طرحی برای شاپیرا می‌برد تا جایی که شاپیرا شگفت زده می‌گفت: “تو این همه پرسش رو از کجا گیر می یاری؟”
121235299999999999.jpg)
- - - Updated - - -
ملک نیا به دلیل علاقه‌ای که به کارهای فنی داشت، در سال چهارم پزشکی در دوره‌ی شبانه‌ی کارشناسی فنی رادیو و تلویزیون نام نویسی کرد و پس از دو سال کارآموزی توانست یک رادیو و تلویزیون را به درستی از قطعه‌های آن بسازد. پس از پایان این دوره، ملک نیا از شاپیرا خواست تا در آزمایشگاهش کاری به او واگذار کند. شاپیرا شرط پذیرش او را راه‌اندازی دستگاه الکتروفورز با ولتاژ بالا گذاشت که به تازگی از آمریکا سفارش داده بودند، اما پس از ده دقیقه از کار می‌افتاد. ملک نیا تا آن زمان چنین دستگاهی را از نزدک ندیده بود و فقط تصویری از الکتروفورزهای کوچک معمولی را در کتاب‌های بیوشیمی دیده بود. با وجود این، تصمیم گرفت بخت خود را بیازماید و به بررسی آن دستگاه پرداخت تا شاید چاره‌ی کار خود را در آن پیدا کند. بخت با او یار بود و به زودی دریافت که موتور خنک‌کننده‌ی آن دستگاه با ولتاژ ۶۰ دور کار می‌کند، حال آن که برق فرانسه از ولتاژ ۵۰ دور بود. به این ترتیب، اختلاف ولتاژ برق آمریکا و فرانسه باعث راه یابی ملک نیا به آزمایشگاه پژوهشی بیوشمی شد.:ahi5slcgm04mi8jqqkl
- - - Updated - - -
ملک نیا به دلیل علاقه‌ای که به کارهای فنی داشت، در سال چهارم پزشکی در دوره‌ی شبانه‌ی کارشناسی فنی رادیو و تلویزیون نام نویسی کرد و پس از دو سال کارآموزی توانست یک رادیو و تلویزیون را به درستی از قطعه‌های آن بسازد. پس از پایان این دوره، ملک نیا از شاپیرا خواست تا در آزمایشگاهش کاری به او واگذار کند. شاپیرا شرط پذیرش او را راه‌اندازی دستگاه الکتروفورز با ولتاژ بالا گذاشت که به تازگی از آمریکا سفارش داده بودند، اما پس از ده دقیقه از کار می‌افتاد. ملک نیا تا آن زمان چنین دستگاهی را از نزدک ندیده بود و فقط تصویری از الکتروفورزهای کوچک معمولی را در کتاب‌های بیوشیمی دیده بود. با وجود این، تصمیم گرفت بخت خود را بیازماید و به بررسی آن دستگاه پرداخت تا شاید چاره‌ی کار خود را در آن پیدا کند. بخت با او یار بود و به زودی دریافت که موتور خنک‌کننده‌ی آن دستگاه با ولتاژ ۶۰ دور کار می‌کند، حال آن که برق فرانسه از ولتاژ ۵۰ دور بود. به این ترتیب، اختلاف ولتاژ برق آمریکا و فرانسه باعث راه یابی ملک نیا به آزمایشگاه پژوهشی بیوشمی شد.:ahi5slcgm04mi8jqqkl
BBT
New member
ملک نیا پس از پایان دوره‌ی پزشکی می‌خواست در روان شناسی یا بیماری‌های زنان تخصص بگیرد. اما شاپیرا به او پیشنهاد کرد که بیوشیمی را ادامه دهد و حتی پایان نامه‌ی دوره‌ی پزشکی خود را نیز در همین رشته بگذراند. او یک سال به عنوان تعمیرکار دستگاه‌ها و ابزارهای آزمایشگاه نزد شاپیرا کار کرد و چون روش‌های آزمایشگاهی گوناگونی ابداع کرد، شاپیرا به او گفت اگر بخواهد می‌تواند همان جا بماند و کار کند. گرایش ملک نیا به علوم پایه و پشتیبانی های شاپیرا باعث شد که او سرانجام همه‌ی وقت خود را به بیوشیمی اختصاص دهد. او پایان نامه‌ی پزشکی خود را درباره‌ی فاویسم (کمبود آنزیم گلوکز ۶ فسفات دهیدروژناز) انجام داد که مقاله‌ی آن در سال ۱۹۶۴ در مجله‌ی خون‌شناسی فرانسه (Nouv Rev Fr Hematol) چاپ شد.
BBT
New member
ملک نیا به عنوان پژوهشگر وابسته عضو مرکز پژوهش های ملی فرانسه (CNRS) شد و پژوهش های خود را زیر نظر شاپیرا روی جداسازی اسیدهای آمینه و پپتیدها و سپس بررسی ساختمان و عوامل اثرگذار بر ساخت هموگلوبین طبیعی و جداسازی هموگلوبین های غیرطبیعی ادامه داد. چندی نگذشت که به مقام استاد تحقیقاتی دست یافت و خود را برای پذیرفته شدن به عنوان دانشیار آماده می‌کرد. در همین زمان بود که نمایندگانی از وزارت علوم ایران به دفتر کار ملک نیا رفتند و از او خواستند برای راه‌اندازی دوره‌ی کارشناسی ارشد و دکترای بیوشیمی به ایران بیایید و به او قول دادند که با عنوان دانشیار در دانشگاه تهران پذیرفته شود. دکتر ملک نیا در سال ۱۳۵۰ به ایران آمد و چون شرایط را برای کار مناسب دید و با چهره گشاده استادان وقت گروه بیوشیمی، از جمله دکتر شهبازی، دکتر نفیسی، دکتر نهانی، دکتر محمدی‌ها، دکتر کامیاب و دکتر باقدیانس، رو به رو شد، تصمیم به بازگشت به ایران گرفت.:thumbsupsmileyanim:
BBT
New member
ملک نیا در سال ۱۳۵۱ از مرکز پژوهش‌های ملی فرانسه استعفاء داد و کار خود را در دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه تهران (اکنون، دانشگاه علوم پزشکی تهران) به عنوان دانشیار گروه بیوشیمی آغاز کرد. او با همراهی استادان گروه بیوشمی توانست دوره‌های کارشناسی ارشد بیوشیمی را راه‌اندازی کند، اما روی داد مهم انقلاب اسلامی و تعطیلی موقت دانشگاه‌ها مانع پی‌گیری روند راه‌اندازی دوره‌ی دکترای بیوشیمی شد. چندی نگذشت که او پیش از بسیاری از استادان دیگر و در یک حرکت خودجوش، درس خود را در دانشگاه بازگشایی کرد و با همکاری استادان گروه بیوشیمی توانست مدیران وقت را برای راه‌اندازی دوره‌ی دکترای بیوشیمی مجاب کند. به این ترتیب، او توانست در کنار آموزش شیوای بیوشیمی به دانشجویان دانشکده ی پزشکی، راه را برای پرورش صدها متخصص بیوشیمی هموار سازد.
BBT
New member
پژوهش‌های ملک نیا
پژوهش‌های بیوشیمی دکتر ناصر ملک نیا با کاری درباره‌ی کمبود آنزیم گلوکز ۶ فسفات دهیدروژناز (g6pd) آغاز شد. در آن زمان کار روی این آنزیم و بیماری حاصل از کمبود آن (فاویسم) تازه آغاز شده بود. پژوهشگران نشان داده بودند که برخی از افراد دچار کمبود یا نارسایی در کارکرد این آنزیم هستند و با مصرف مواد اکسیدانی چون باقلا، گلبول‌های آن‌ها همولیز (از هم پاشیده) می‌شود. ملک نیا در پژوهش خود دریافت در افرادی که فعالیت آنزیم کاتالاز در آن‌ها بالاست، حتی با وجود کمبود آنزیم g6pd، نشانه‌های بیماری فاویسم وجود ندارد. یعنی کاتالاز می‌تواند نقص سامانه‌ی گلوتاتیون و گلوتاتیون پراکسیداز را جبران کند.
پژوهش‌های بیوشیمی دکتر ناصر ملک نیا با کاری درباره‌ی کمبود آنزیم گلوکز ۶ فسفات دهیدروژناز (g6pd) آغاز شد. در آن زمان کار روی این آنزیم و بیماری حاصل از کمبود آن (فاویسم) تازه آغاز شده بود. پژوهشگران نشان داده بودند که برخی از افراد دچار کمبود یا نارسایی در کارکرد این آنزیم هستند و با مصرف مواد اکسیدانی چون باقلا، گلبول‌های آن‌ها همولیز (از هم پاشیده) می‌شود. ملک نیا در پژوهش خود دریافت در افرادی که فعالیت آنزیم کاتالاز در آن‌ها بالاست، حتی با وجود کمبود آنزیم g6pd، نشانه‌های بیماری فاویسم وجود ندارد. یعنی کاتالاز می‌تواند نقص سامانه‌ی گلوتاتیون و گلوتاتیون پراکسیداز را جبران کند.
BBT
New member
بیشتر پژوهش هایی که دکتر ملک نیا در مرکز پژوهش های ملی فرانسه انجام داد، درباره‌ی ساختمان هموگلوبین و عوامل درگیر در فرآیند پروتئین‌سازی، به‌ویژه ساخت هموگلوبین، بوده است. برخی از مهم‌ترین کارهای پژوهشی استاد ملک نیا به شرح زیر است:
۱- جداسازی اسیدهای آمینه با ستون کروماتوگرافی
در آن زمان اسیدهای آمینه را با حلال‌های مختلف با روش کروماتوگرافی از هم جدا می‌کردند. ملک نیا برای نخستین بار از حلال‌های فرار بهره گرفت. با این کار توانست اسیدهای آمینه را به خوبی از هم جدا کند و سپس با تبخیر محیط فرار، خود اسید آمینه‌ها به صورت خالص برجای می‌ماند. همچنین، با رادیواکتیو کردن برخی اسید آمینه‌ها توانست بررسی هائی روی اسید آمینه‌ها انجام داد.
۲- جداسازی پپتیدهای طبیعی و غیرطبیعی با ستون کروماتوگرافی
ملک نیا روش نوآورانه‌ی خود را در جداسازی اسیدآمینه‌ها، برای جداسازی پپتیدهای نیز به کار برد.
۳- جداسازی و مطالعه روی هموگلوبین های طبیعی و غیرطبیعی
ملک نیا برای نخستین‌بار از دو ستون کروماتوگرافی بهره گرفت و روی یکی، هموگلوبین طبیعی و روی دیگری، هموگلوبین غیرطبیعی می‌گذاشت. سپس، با کمک بافرهای کروماتوگرافی توانست پپتیدهای هر کدام را در ستون جابه‌جا کند و حرکت آن‌ها را روی نمودار نشان دهد. به این ترتیب، پپتیدها یکی یکی از ستون‌ها بیرون می‌آمدند و همزمان ثبت می‌شد و با مقایسه‌ی داده‌های به دست آمده از دو ستون می‌توانستند ببینند اشکال هموگلوبین غیرطبیعی در کدام پپتید است. این روش کارها را خیلی آسان کرد و در آزمایشگاه‌ها دیگر نیز به کار گرفته شد.
۱- جداسازی اسیدهای آمینه با ستون کروماتوگرافی
در آن زمان اسیدهای آمینه را با حلال‌های مختلف با روش کروماتوگرافی از هم جدا می‌کردند. ملک نیا برای نخستین بار از حلال‌های فرار بهره گرفت. با این کار توانست اسیدهای آمینه را به خوبی از هم جدا کند و سپس با تبخیر محیط فرار، خود اسید آمینه‌ها به صورت خالص برجای می‌ماند. همچنین، با رادیواکتیو کردن برخی اسید آمینه‌ها توانست بررسی هائی روی اسید آمینه‌ها انجام داد.
۲- جداسازی پپتیدهای طبیعی و غیرطبیعی با ستون کروماتوگرافی
ملک نیا روش نوآورانه‌ی خود را در جداسازی اسیدآمینه‌ها، برای جداسازی پپتیدهای نیز به کار برد.
۳- جداسازی و مطالعه روی هموگلوبین های طبیعی و غیرطبیعی
ملک نیا برای نخستین‌بار از دو ستون کروماتوگرافی بهره گرفت و روی یکی، هموگلوبین طبیعی و روی دیگری، هموگلوبین غیرطبیعی می‌گذاشت. سپس، با کمک بافرهای کروماتوگرافی توانست پپتیدهای هر کدام را در ستون جابه‌جا کند و حرکت آن‌ها را روی نمودار نشان دهد. به این ترتیب، پپتیدها یکی یکی از ستون‌ها بیرون می‌آمدند و همزمان ثبت می‌شد و با مقایسه‌ی داده‌های به دست آمده از دو ستون می‌توانستند ببینند اشکال هموگلوبین غیرطبیعی در کدام پپتید است. این روش کارها را خیلی آسان کرد و در آزمایشگاه‌ها دیگر نیز به کار گرفته شد.
BBT
New member
۴- بررسی اثرات تنظیمی پپتید گلوبین بر ساخت هموگلوبین
در آن سال‌ها پرسش اصلی درباره‌ی چگونگی ساخته شدن هموگلوبین این بود که وقتی زنجیره‌های آلفا و بتای هموگلوبین در ریبوزوم‌ها ساخته شدند، چگونه با هم ترکیب می‌شوند و اگر تغییری روی زنجیره‌ی آلفا رخ دهد، روی ارتباط آن با زنجیره‌ی بتا چه اثری می‌گذارد. ملک نیا در این پژوهش علاوه بر کروماتوگرافی از الکتروفورز نیز بهره گرفت و چند مقاله در این باره منتشر کرد.
۵- ناهمگونی زنجیره‌های بتای هموگلوبین
۶- تنظیم ژنتیکی ساخت هموگلوبین
۷- جداسازی ریبوزوم‌ها از بافت کبد
۸- ترجمه‌ی مولکول آر. ان. ای. در لوله‌ی آزمایش
ملک نیا و همکارانش زیر نظر پروفسور شاپیرا نشان دادند که پس از جداسازی ریبوزوم‌ها از گویچه‌های قرمز خرگوش، در مایع رویی لوله‌ی آزمایش :smilies-azardl (181(supernatant) مولکول‌های اطلاعاتی mRNA به صورت آزاد وجود دارد. آن‌ها توانستند آن مولکول‌ها را با ریبوزوم‌هایی از خوکچه‌ی هندی به پروتئین ترجمه کنند و شیوه‌ی ترجمه‌ی مولکول mRNA را در لوله‌ی آزمایش بنیان نهادند. گزارش این پژوهش، که ملک نیا آن را بهترین کار علمی خود می‌دانست، در سال ۱۹۶۶ میلادی در مجله‌ی زیست‌شناسی مولکولی (J. Mol. Biol. 20, 427-446) چاپ شده است.
در آن سال‌ها پرسش اصلی درباره‌ی چگونگی ساخته شدن هموگلوبین این بود که وقتی زنجیره‌های آلفا و بتای هموگلوبین در ریبوزوم‌ها ساخته شدند، چگونه با هم ترکیب می‌شوند و اگر تغییری روی زنجیره‌ی آلفا رخ دهد، روی ارتباط آن با زنجیره‌ی بتا چه اثری می‌گذارد. ملک نیا در این پژوهش علاوه بر کروماتوگرافی از الکتروفورز نیز بهره گرفت و چند مقاله در این باره منتشر کرد.
۵- ناهمگونی زنجیره‌های بتای هموگلوبین
۶- تنظیم ژنتیکی ساخت هموگلوبین
۷- جداسازی ریبوزوم‌ها از بافت کبد
۸- ترجمه‌ی مولکول آر. ان. ای. در لوله‌ی آزمایش
ملک نیا و همکارانش زیر نظر پروفسور شاپیرا نشان دادند که پس از جداسازی ریبوزوم‌ها از گویچه‌های قرمز خرگوش، در مایع رویی لوله‌ی آزمایش :smilies-azardl (181(supernatant) مولکول‌های اطلاعاتی mRNA به صورت آزاد وجود دارد. آن‌ها توانستند آن مولکول‌ها را با ریبوزوم‌هایی از خوکچه‌ی هندی به پروتئین ترجمه کنند و شیوه‌ی ترجمه‌ی مولکول mRNA را در لوله‌ی آزمایش بنیان نهادند. گزارش این پژوهش، که ملک نیا آن را بهترین کار علمی خود می‌دانست، در سال ۱۹۶۶ میلادی در مجله‌ی زیست‌شناسی مولکولی (J. Mol. Biol. 20, 427-446) چاپ شده است.
BBT
New member
شیوه‌های آموزشی
استاد ملک نیا از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۵ استاد دانشگاه تهران بود و به آموزش بیوشیمی به دانشجویان پزشکی می‌پرداخت. او در این زمان در دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه آزاد و چند دانشگاه در شهرستان‌ها نیز تدریس می‌کرد. در سال ۱۳۷۵ او را پیش از موعد بازنشسته کردند، در حالی که تا آن زمان بیش از پنچ هزار دانشجوی پزشکی از او بهره‌مند شده بودند. با وجود این، استاد به دلیل علاقه‌ای که به آموزش بیوشیمی داشت، دست از کار نکشید و به جز دانشگاه تهران و تربیت مدرس، در دانشگاه‌های دیگر به تدریس بیوشیمی ادامه داد. او نزدیک ۳۶ سال با زبانی ساده و گیرا به آموزش بیوشیمی به دانشجویان پزشکی و علوم پایه پرداخت و حتی تا یک ماه پیش از درگذشتشان با صندلی چرخ دار بر سر حاضر می‌شدند. از این رو کم نیستند کسانی که هم خود و هم فرزندشان از شاگردان دکتر ملک نیا بوده‌اند.
دکتر ملک نیا بیوشیمی را به زبانی شیوا بیان می‌کردند و هر کجا نیاز بود با آوردن مثال‌هایی که بیشتر از زندگی روزمره سرچشمه می‌گرفتند و گاه طنزآمیز و شادی آور بودند، مفاهیم بیوشیمی را ساده‌سازی می‌کردند. ملک نیا به دانشجویان پزشکی سفارش می‌کرد که اساس مولکولی بیماری‌ها را یاد بگیرند تا بتوانند آن‌ها را اصولی درمان کنند. او همواره اصرار داشت به هنگام تدریس از گچ و تخته استفاده کند، زیرا معتقد بود که وقتی استاد مطلب را گام به گام روی تخته می‌نویسد، دانشجویان با او همراه می‌شوند و سرعت تدریس استاد با سرعت یادداشت برداری دانشجویان، متناسب می‌شود. این سه ویژگی در کنار به روز بودن دکتر ملک نیا، درس او را از دیگر کلاس‌ها متمایز می‌ساخت.
ملک نیا دست کم روزی دو ساعت به مطالعه‌ی تازه ترین پژوهش‌ها و دستاوردهای علمی می‌پرداخت و چون احتمال می‌داد شاید همکارنش فرصت کافی برای مطالعه نداشته باشند، چکیده‌ی مطالعات خود را در بروشورهای علمی با نام “برای شما خوانده‌ایم” به هزینه‌ی شخصی منتشر می‌کرد. با وجودی که پس از بازنشستگی اجباری، نسبت به استادانی که در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی مستقر بودند، دسترسی کمتری به منابع اطلاعاتی داشت، در همه‌ی کنگره‌ها و نشست‌های علمی از همه‌ی استادان به روزتر و پربارتر بود. او به راستی معتقد بود که: “من پژوهش می‌کنم، پس هستم” و از این رو، پس از درگذشت استاد ملک نیا مقاله‌های مربوط به سال ۲۰۰۷ میلادی روی میزشان پیدا کردند.
استاد ملک نیا از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۵ استاد دانشگاه تهران بود و به آموزش بیوشیمی به دانشجویان پزشکی می‌پرداخت. او در این زمان در دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه آزاد و چند دانشگاه در شهرستان‌ها نیز تدریس می‌کرد. در سال ۱۳۷۵ او را پیش از موعد بازنشسته کردند، در حالی که تا آن زمان بیش از پنچ هزار دانشجوی پزشکی از او بهره‌مند شده بودند. با وجود این، استاد به دلیل علاقه‌ای که به آموزش بیوشیمی داشت، دست از کار نکشید و به جز دانشگاه تهران و تربیت مدرس، در دانشگاه‌های دیگر به تدریس بیوشیمی ادامه داد. او نزدیک ۳۶ سال با زبانی ساده و گیرا به آموزش بیوشیمی به دانشجویان پزشکی و علوم پایه پرداخت و حتی تا یک ماه پیش از درگذشتشان با صندلی چرخ دار بر سر حاضر می‌شدند. از این رو کم نیستند کسانی که هم خود و هم فرزندشان از شاگردان دکتر ملک نیا بوده‌اند.
دکتر ملک نیا بیوشیمی را به زبانی شیوا بیان می‌کردند و هر کجا نیاز بود با آوردن مثال‌هایی که بیشتر از زندگی روزمره سرچشمه می‌گرفتند و گاه طنزآمیز و شادی آور بودند، مفاهیم بیوشیمی را ساده‌سازی می‌کردند. ملک نیا به دانشجویان پزشکی سفارش می‌کرد که اساس مولکولی بیماری‌ها را یاد بگیرند تا بتوانند آن‌ها را اصولی درمان کنند. او همواره اصرار داشت به هنگام تدریس از گچ و تخته استفاده کند، زیرا معتقد بود که وقتی استاد مطلب را گام به گام روی تخته می‌نویسد، دانشجویان با او همراه می‌شوند و سرعت تدریس استاد با سرعت یادداشت برداری دانشجویان، متناسب می‌شود. این سه ویژگی در کنار به روز بودن دکتر ملک نیا، درس او را از دیگر کلاس‌ها متمایز می‌ساخت.
ملک نیا دست کم روزی دو ساعت به مطالعه‌ی تازه ترین پژوهش‌ها و دستاوردهای علمی می‌پرداخت و چون احتمال می‌داد شاید همکارنش فرصت کافی برای مطالعه نداشته باشند، چکیده‌ی مطالعات خود را در بروشورهای علمی با نام “برای شما خوانده‌ایم” به هزینه‌ی شخصی منتشر می‌کرد. با وجودی که پس از بازنشستگی اجباری، نسبت به استادانی که در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی مستقر بودند، دسترسی کمتری به منابع اطلاعاتی داشت، در همه‌ی کنگره‌ها و نشست‌های علمی از همه‌ی استادان به روزتر و پربارتر بود. او به راستی معتقد بود که: “من پژوهش می‌کنم، پس هستم” و از این رو، پس از درگذشت استاد ملک نیا مقاله‌های مربوط به سال ۲۰۰۷ میلادی روی میزشان پیدا کردند.
BBT
New member
ملک نیای پزشک
ملک نیا مطالعه‌ی عمیقی درباره‌ی ناباروری داشت و به درمان و راهنمایی بیمارانی که به او مراجعه می‌کردند، می پرداخت. شیوه‌ی او در پزشکی نیز با بسیاری از پزشکان دیکر تفاوت داشت. او معتقد بود اگر بیمار مشکل خود را خوب درک کند، همکاری بهتری در درمان خواهد داشت. از این رو، در اتاق کارش تابلویی نصب شده بود تا در صورت نیاز با کشیدن نمودار یا شکلی ساده، موضوع مورد نظر به بیمار تفهیم شود. از آن جا که مطب دکتر ملک نیا تابلوی راهنما نداشت، شگفت آور بود که شمار بیماران دکتر روز به روز افزایش می یافت. شاید این نظر برخی از بیماران درست بود که می‌گفتند: “دکتری که تابلو ندارد، یعنی کارش درست است و نیازی به تبلیغ ندارد.”
ملک نیا هیچ گاه از بیماران خود هزینه‌ی درمان دریافت نکرد، چرا که معتقد بود هر آن چه را که از پزشکی می‌داند، به مادرش مدیون است و از این راه می‌خواهد روحش را شاد کند. حتی گاهی بیمارانی از شهرستان به دکتر مراجعه می‌کردند و چنان چه جایی برای ماندن نداشتند یا پرداخت هزینه‌ی اقامت برایشان سنگین بود، ملک نیا کلید مطب را به آن‌ها می‌داد و از آن‌ها می‌خواست شب را همان جا بمانند. بیماران دکتر که شرمنده‌ی این همه لطف می‌شدند، سعی می‌کردند با آوردن هدیه‌هایی مانند میوه، شیرینی، آجیل، مرغ و حتی شیر و ماست، به گونه‌ای سپاس‌گذار او باشند. زوج‌های بسیاری با پیروی از شیوه‌ی درمانی ملک نیا صاحب فرزند شده‌اند.
ملک نیا مطالعه‌ی عمیقی درباره‌ی ناباروری داشت و به درمان و راهنمایی بیمارانی که به او مراجعه می‌کردند، می پرداخت. شیوه‌ی او در پزشکی نیز با بسیاری از پزشکان دیکر تفاوت داشت. او معتقد بود اگر بیمار مشکل خود را خوب درک کند، همکاری بهتری در درمان خواهد داشت. از این رو، در اتاق کارش تابلویی نصب شده بود تا در صورت نیاز با کشیدن نمودار یا شکلی ساده، موضوع مورد نظر به بیمار تفهیم شود. از آن جا که مطب دکتر ملک نیا تابلوی راهنما نداشت، شگفت آور بود که شمار بیماران دکتر روز به روز افزایش می یافت. شاید این نظر برخی از بیماران درست بود که می‌گفتند: “دکتری که تابلو ندارد، یعنی کارش درست است و نیازی به تبلیغ ندارد.”
ملک نیا هیچ گاه از بیماران خود هزینه‌ی درمان دریافت نکرد، چرا که معتقد بود هر آن چه را که از پزشکی می‌داند، به مادرش مدیون است و از این راه می‌خواهد روحش را شاد کند. حتی گاهی بیمارانی از شهرستان به دکتر مراجعه می‌کردند و چنان چه جایی برای ماندن نداشتند یا پرداخت هزینه‌ی اقامت برایشان سنگین بود، ملک نیا کلید مطب را به آن‌ها می‌داد و از آن‌ها می‌خواست شب را همان جا بمانند. بیماران دکتر که شرمنده‌ی این همه لطف می‌شدند، سعی می‌کردند با آوردن هدیه‌هایی مانند میوه، شیرینی، آجیل، مرغ و حتی شیر و ماست، به گونه‌ای سپاس‌گذار او باشند. زوج‌های بسیاری با پیروی از شیوه‌ی درمانی ملک نیا صاحب فرزند شده‌اند.
BBT
New member
گفتاری از ملک نیا
استاد باید شبانه‌روز وقتش را برای دانشجو و تحقیق بگذارد. دانشگاه بدون وقت گذاشتن استاد و بدون کار تحقیقاتی یعنی صفر و ما در حال حاضر دانشگاهی داریم که حاصل کار تحقیقاتی در آن کم است. به نظر من دانشگاه ایده‌آل دانشگاهی است که صبح تا شب و شب تا صبح باز باشد و در آن کار کنند. استاد بودن، شب درس خواندن و صبح درس دادن نیست. استاد باید یک محقق خوب باشد و تحقیق خودش را ادامه دهد و با کسانی که علاقه مند هستند، کار کند. کسانی که از دانشجویان توقع احترام دارند، باید بدانند اگر برای دانشجو کار کنند، دانشجو بدون شک به آن‌ها احترام خواهد گذاشت.
روحش شاد و یادش گرامی
منبع: انجمن بیوشیمی ایران
استاد باید شبانه‌روز وقتش را برای دانشجو و تحقیق بگذارد. دانشگاه بدون وقت گذاشتن استاد و بدون کار تحقیقاتی یعنی صفر و ما در حال حاضر دانشگاهی داریم که حاصل کار تحقیقاتی در آن کم است. به نظر من دانشگاه ایده‌آل دانشگاهی است که صبح تا شب و شب تا صبح باز باشد و در آن کار کنند. استاد بودن، شب درس خواندن و صبح درس دادن نیست. استاد باید یک محقق خوب باشد و تحقیق خودش را ادامه دهد و با کسانی که علاقه مند هستند، کار کند. کسانی که از دانشجویان توقع احترام دارند، باید بدانند اگر برای دانشجو کار کنند، دانشجو بدون شک به آن‌ها احترام خواهد گذاشت.
روحش شاد و یادش گرامی
منبع: انجمن بیوشیمی ایران
