هموفیلی

elahe

New member
هموفیلی ها گروهی از اختلالات ارثی هستند که در اثر نقص سیستم انعقاد خون رخ می دهند و با خونریزی طولانی مدت بعد از ایجاد صدمات و بریدگی ها همراه هستند. این بیماری به جز موارد استثنایی فقط در افراد مذکر دیده می شود. عارضه خونریزی در هموفیلی می تواند بسته به شدت اختلال ژنتیکی درجات مختلفی داشته باشد. انواع شدید بیماری با خونریزی های خود به خودی در مفاصل و یا عمق عضلات همراه است و معمولاً بیماری در سال اول زندگی تشخیص داده می شود. بدون انجام اقدامات درمانی این بیماران 2 تا 5 خونریزی در ماه دارند. درهموفیلی نوع متوسط خونریزی های خود به خودی کمتر دیده میشود اما انعقاد خون پس از ایجاد زخم های کوچک به کندی انجام می گیرد. بیماری معمولا پیش از سن 5 تا 6 سالگی شناسایی می شود. در هموفیلی خفیف معمولاً خونریزی خود به خودی دیده نمی شود. بدون انجام اقدامات پیشگیرانه بعد از اعمال جراحی و یا جراحت های بزرگ خونریزی اتفاق می افتد. بیماری معمولاً تا اواخر دوران زندگی تشخیص داده نمی شود.

دو نوع اصلى هموفیلى شامل موارد زیر است
1- هموفیلى نوع A یا هموفیلی کلاسیک که به دلیل فقدان فاکتور هشت ( VIII) ایجاد مى شود. تقریباً 85 درصد مبتلایان به هموفیلى، به هموفیلى نوع A مبتلا هستند.
ژن فاکتور 8 انعقادی در انتهای تلومریک بازوی بلند کروموزم X قرار دارد (Xq28). اندازه این ژن در حدود 186 kbp است که شامل 26 اگزون است. کوچترین این اگزون ها bp 96و بزرگترین آنها kbp 1/3 طول دارند. در داخل این ژن پلی مورفیسم های متفاوتی شناسایی شده است.
2- هموفیلی B در اثر نقص عملکرد فاکتور نه انعقادی (IX) رخ می دهد. ژن این فاکتور نیز روی کروموزم x قرار دارد.

همه افراد حامل دو کروموزم جنسی هستند که هر کدام از آنها را از یک والد خود به ارث برده اند. زن ها دو کروموزم x دارند که یکی از آنها را از مادر و یکی را از پدر خود به ارث برده اند و مردها یک کروموزم x از مادر و یک کروموزم y از پدر خود به ارث می برند.

از آنجایی که ژن تولید کننده فاکتور هشت و یا نه روی کروموزم X قرار دارد و مردان تنها یک کروموزم X دارند مردان حامل ژن ناکارامد بیمار خواهند بود . تمام فرزندان دختر یک مرد بیمار حامل ژن بیماری و تمام فرزندان پسر سالم خواهند بود.
اما زنان سالم می توانند حامل ژن بیماری باشند. این زنان معمولاً در خانواده*هایی هستند که سابقه بروز بیماری در مردان خانواده وجود دارد. فرزندان این زنان چهار وضعیت زیر را خواهند داشت:

1- فرزند دختری که حامل ژن سالم است
2- فرزند دختری که حامل ژن معیوب است.
3- فرزند پسری که سالم است.
4- فرزند پسری که بیمار است.

البته موارد معدودی از بیماران هموفیلی نیز سابقه بروز خانوداگی ندارند و نتیجه تغییر خود به خودی در ژن ها رخ می دهند.

در آزمایش های تشخیص ناقلین (مرحله اول) و تشخیص پیش از تولد (مرحله سوم) هموفیلی نوع A انجام می گیرد. این آزمایش با روش غیر مستقیم بررسی پیوستگی ژنی با روش PCR-RFLP وVNTR با استفاده از پلی مورفیسم های ژن فاکتور 8 انجام می گیرد. در این حالت یک فرد مبتلا در خانواده وجود دارد که هموفیلی بودن وی ثابت شده است. سایت های پلی مورف مورد استفاده در این آزمایشگاه در اینترون های 18، 19 و 17 قرار دارند که محصول PCR آنها به ترتیب تحت تاثیر آنزیم های BclI، HindII و ALWNI قرار می گیرد. علاوه بر این مارکر STS در اینترون 13 که شامل تکرارهای CA است نیز بررسی می شود.
همچنین از آنجایی که هموفیلی بیماری وابسته به جنس است (ژن آن روی کروموزم X قراردارد) در صورت وجود جنین در ابتدای امر تعیین جنسیت با استفاده از ژن Amelogenin انجام می گیرد. بررسی توسط روش غیر مستقیم برای جنین های پسر به منظور تشخیص سالم و یا بیمار بودن و برای جنین های دختر برای تعیین ناقل و یا سالم بودن انجام می گیرد.
 
بالا