فشار خون بالا و درمان آن

maxin

Well-known member
میزان فشار خون بر پایه دو عدد نشان داده می شود. اولین عدد مربوط به فشار سیستولیک یا ماکزیمم و دومی مربوط به فشار دیاستولیک یا مینیمم است. بالاترین میزان فشار خون، فشار سیستولیک نام دارد. سیستولیک همان فشاری است که هنگام انقباض ماهیچه قلب موجب می شود تا خون از قلب به سرخرگ اصلی وارد شده و به سایر نقاط بدن برسد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، کمترین میزان فشار خون نیز فشار دیاستولیک است که فشار بین ضربان های قلب محسوب می شود و مربوط به زمانی است که قلب در حالت استراحت است. فشار خون بر حسب میلی متر جیوه (mmhg) اندازه گیری می شود.

فشار خون بالا عبارت است از افزایش فشار وارده از جریان خون به دیواره رگ های خونی. فشار خون بالا گاهی «قاتل بی صدا» نامیده می شود چرا که تا مراحل انتهایی اغلب هیچ علامتی ندارد.

باید توجه داشت که فشار خون به طور طبیعی در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می رود. اما فردی که دچار بیماری فشار خون بالا است هنگام استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد طبیعی است.

رژیم های نادرست غذایی، مصرف زیاد غذاهای چرب و پرنمک، بی تحرکی و زندگی ماشینی از جمله عوامل مستعد کننده برای ابتلا به بیماری فشار خون بالاست.

بسیاری از افراد که به فشار خون بالا مبتلا هستند، علامتی نداشته و احساس بیماری ندارند. ۱۵ درصد افراد مسن دارای فشار خون هستند و خودشان خبر ندارند مگر آن که فشار خون بطور ناگهانی خیلی بالا برود. به این ترتیب تنها راه تشخیص فشار خون بالا، اندازه گیری میزان آن است.

از هر ده نفر مبتلا به فشار خون بالا، در نه نفر آنها، یعنی در۹۰ درصد آنها علت دقیق برای فشار خون شناخته نشده است. این نوع فشار خون، نوع اولیه فشار خون بالا نامیده می شود.

در تعداد کمی از افراد مبتلا به فشار خون بالا (نوع ثانویه فشار خون بالا) عواملی همچون تنگ شدن سرخرگ کلیوی و یا اختلال در تولید هورمون های مترشحه از غدد فوق کلیوی و بیماری های بافت کلیه در ایجاد بیماری نقش دارند.

چاقی و اضافه وزن، سیگار کشیدن، مصرف الکل، رژیم غذایی حاوی نمک یا چربی اشباع شده زیاد، عدم مصرف میوه و سبزی، کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی کافی، استرس و عوامل ژنتیکی از علل مستعد کننده بیماری فشار خون هستند.

اگر یکی از والدین و یا هر دو دچار فشار خون بالا باشند، خطر ابتلای فرد به فشار خون بیشتر است.

سابقه خانوادگی فشار خون بالا، سکته مغزی و حمله قلبی نیز احتمال ابتلا را افزایش می دهد.

پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا

برای پیشگیری از ابتلا به فشار خون، وزن تان را کنترل کنید. اگر اضافه وزن دارید، رژیم بگیرید. کم کردن حتی یک کیلوگرم از وزن تان در این زمینه مفید است. مرتب ورزش کنید. ۳۰ دقیقه ورزش در هر روز بهترین راه مبارزه با پرفشاری خون است.

مصرف روزانه نمک را کم کنید (حداکثر یک قاشق چایخوری). سدیم علاوه بر نمک در بسیاری از غذاهای بسته بندی شده، وجود دارد. برای اطلاع یافتن از مقدار سدیم بکار رفته در مواد غذایی برچسب آنها را قبل از مصرف به دقت مطالعه کنید.

اگر می خواهید از مواد جایگزین سدیم استفاده کنید حتما با پزشک مشورت کنید؛ چرا که برخی از این مواد برای همه افراد مناسب نیستند.

از رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات فراوان و غذاهای حاوی پتاسیم مانند دانه های سبوس دار و خشکبار استفاده کنید.

پتاسیم از فشار خون بالا جلوگیری می کند. لوبیا، عدس، نخود، آب میوه، میوه جات تازه بویژه زردآلو، موز، گیلاس، طالبی، کیوی، انبه، شلیل، پرتغال، هلو، تشمک و نارنگی حاوی پتاسیم بالایی هستند.

دانه کنجد و سبزی های برگ سبز، منابع کم سدیم و تامین کننده کلسیم هستند. سیر نیز به کاهش فشار خون کمک می کند. از مصرف مشروبات الکی بپرهیزید.

در نظر داشته باشید که اندازه گیری فشار خون را در برنامه بررسی سلامت خود قرار دهید. زیرا اگر فشار خون بالا زود تشخیص داده شود و درمان به موقع انجام گیرد از عوارض آن پیشگیری می شود.

اگر سابقه خانوادگی فشار خون بالا وجود داشته باشد، فشار خون باید حداقل سالی یکبار کنترل شود.

اگر باردار هستید، مرتب برای انجام مراقبت های دوره بارداری به مراکز درمانی مراجعه کنید تا ضمن انجام سایر مراقبت ها فشار خون شما نیز به موقع کنترل شود.

اگر از قرص های ضد بارداری حاوی استروژن استفاده می کنید یا تحت هورمون درمانی هستید، فشار خون تان را به طور منظم کنترل کنید.

عوارض فشار خون بالا چیست؟

سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی احتقانی قلب، نارسایی کلیه و آسیب چشمی و مشکل بینایی از عوارض اصلی فشار خون بالا هستند. هرچه فشار خون بالاتر باشد، طول عمر افراد پایین تر خواهد بود.

اگر فشار خون بالا به مدت طولانی بدون درمان باقی بماند ممکن است نارسایی کلیوی رخ دهد و یا حتی به بینایی آسیب وارد شود.

در ضمن امکان دارد که قلب بطور غیر طبیعی بزرگ شده و کارایی آن کم شود که چنین وضعیتی می تواند منجر به نارسایی قلبی و اختلال در پمپاژ خون توسط قلب شود.

اگر فشار خون بالا درمان شود، از خطر ابتلا به حملات قلبی کاسته خواهد شد. فشار خون بالا از ابتدایی ترین عوامل بروز بیماری های قلبی و سکته است.

طبق آمارهای جهانی، از هر ۵ مورد نارسایی قلبی در زنان، ۳ مورد به دلیل کنترل نکردن فشار خون بالا ایجاد می شود.

فشار خون بالا به کلیه ها آسیب می رساند و موجب نارسایی کلیوی، سکته مغزی، حمله قلبی و بیماریهای مرگبار دیگری می شود.

همچنین، افرادی که علاوه بر فشار خون بالا به بیماری دیابت مبتلا هستند به مراتب بیشتر از سایرین به نارسایی کلیوی و سکته مغزی دچار می شوند.

درمان فشار خون بالا

علاوه بر اندازه گیری فشار خون، ممکن است بنا به تشخیص پزشک، برخی بررسی های تشخیصی دیگر برای تعیین علت ابتلا به فشار خون بالا یا بررسی عوارض و آسیب های احتمالی آن لازم باشد.

اقدامات درمانی با توجه به ویژگی های هر فرد تعیین خواهند شد و ممکن است شامل کم کردن وزن، ترک دخانیات، برنامه ورزش مناسب و تغییر شیوه زندگی برای کاهش استرس باشند.

در صورتی که اقدامات غیر دارویی اثر نداشته باشند، با استفاده از داروهای ضد فشار خون می توان فشار خون را پایین آورد. این داروها باید بطور مستمر و تحت نظر پزشک مورد استفاده قرار گیرند.

اگر فرد علاوه بر فشار خون بالا به بیماری دیگری نیز مبتلا باشد، به عنوان مثال به دیابت نیز مبتلا باشد درمان دارویی فشار خون بالا از همان ابتدای تشخیص شروع خواهد شد.

پیگیری افراد مبتلا به فشار خون بالا

افراد مبتلا به فشار خون بالا باید برای بررسی پیشرفت بیماری یا تعیین ابتلا به عوارض احتمالی از طریق بررسی های زیر با فواصل زمانی خاص مراجعه کنند:

اندازه گیری فشار خون، معاینه قفسه سینه، معاینه چشمها که با دستگاه مخصوصی انجام و وضعیت عروق شبکیه چشم نیز بررسی می شود. فشار خون بالا می تواند موجب آسیب عروق شبکیه شود.

فعالیت الکتریکی و ریتم قلب توسط الکتروکاردیوگرام (ECG) یا نوار قلب بررسی می شود. آزمایش خون جهت اندازه گیری میزان کلسترول و قند خون نیز حائز اهمیت است.

میزان بالای کلسترول و قند خون، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد. آزمایش ادرار نیز برای بررسی وضعیت کلیه ها اهمیت دارد. رادیوگرافی قفسه سینه در بررسی عوارض قلبی بیماری مورد استفاده قرار می گیرد.

با فشار دادن دکمه ای روی قسمت دیجیتالی دستگاه، بازوبند شروع به باد شدن می کند تا به یک سطح ی برسد.

سپس بطور اتوماتیک باد آن می خوابد. در بازوبند یک گیرنده خاص الکترونیکی وجود دارد که نسبت به نبض حساس است و میزان فشار خون را روی صفحه نمایشگر نشان می دهد.
 
بالا